KHÁI NIỆM VỀ RỦI RO TÍN DỤNG

Rủi ro tín dụng là thuật ngữ thường được sử dụng trong hoạt động cho vay tại các tổ chức tín dụng trên thị trường tài chính. Rủi ro tín dụng chính là khả năng không thu hồi được khoản cho vay, đó là khả năng không chi trả được nợ của người đi vay đối với người cho vay khi đến kỳ thanh toán. Rủi ro tín dụng cũng là các vấn đề liên quan tới pháp lý, lừa đảo dẫn tới ngân hàng không thu được đầy đủ vốn cho vay. Các tổ chức tín dụng luôn phải chịu rủi ro khi chấp nhận cho một khách hàng vay vốn, hay nói cách khác bất kỳ một trường hợp cho vay nào cũng có rủi ro tín dụng đi kèm.

Khái niệm về rủi ro tín dụng

Đánh giá rủi ro tín dụng trước khi cho vay

Công việc đánh giá rủi ro tín dụng thuộc về các chuyên viên phân tích, thẩm định và kiểm toán nội bộ. Một khoản vay có mức độ rủi ro cao hay thấp phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan và chủ quan của mục đích vay vốn cũng như hoạt động của người vay vốn.

+ Các yếu tố khách quan: Đây thường là những nhìn nhận ban đầu và tổng quát về triển vọng của phương án vay vốn. Nếu phương án vay có tính khả thi, hợp lý, phù hợp với điều kiện tài chính và nhu cầu dùng vốn thì rủi ro tín dụng thấp và ngược lại. Các yếu tố này bao gồm các yếu tố sau:

• Môi trường kinh tế: tình hình kinh tế có tác động tới rủi ro tín dụng bao gồm tình hình thị trường, các đối thủ cạnh tranh, tiêu thụ sản phẩm, hoạt động kinh doanh, xu hướng thị trường, …
• Tình hình thị trường: Nếu thị trường thuận lợi, phương án vay vốn phù hợp thì khoản vay có khả năng thành công và ngược lại, nếu phương án không phù hợp trong thị trường bất lợi thì chắc chắn khoản vay sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
• Môi trường pháp lý cũng là một yếu tố cần quan tâm khi đánh giá phương án vay.

+ Các yếu tố chủ quan: Đây được hiểu là tính tin cậy của bên vay vốn hay khả năng trả nợ của họ khi khoản vay đến hạn. Yếu tố này phụ thuộc vào tình hình tài chính thực tế của bên vay vốn. Có thể đánh giá các yếu tố này dựa theo các tiêu chí như sau:

• Mức thu nhập thực tế của người vay hoặc hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp (kết quả kinh doanh hàng quý và hàng năm của doanh nghiệp);
• Các khoản tín dụng hiện tại và lịch sử tín dụng. Nếu khách hàng đang có quá nhiều các khoản vay hoặc trong lịch sử đã từng quá hạn nhiều lần thì tính tin cậy của bên vay là thấp, và việc cho khách hàng vay tín dụng sẽ có rủi ro cao.
• Tiềm lực tài chính, tài sản tích lũy của bên vay: đó có thể là mức vốn tự có, công nợ phải thu, tài sản thế chấp, tài chính bên bảo lãnh, quy mô hoạt động kinh doanh, … Trong tiềm lực tài chính thì tỷ lệ giữa tổng số vốn vay trên tổng tài sản của doanh nghiệp, hay  số vốn vay trên vốn tự có là tiêu chí cần xét đến. Nếu tỷ lệ này cao thì rủi ro tín dụng cao và ngược lại.   
• Tính thanh khoản cũng là một nhân tố ảnh hưởng đến rủi ro tín dụng. Dù bên vay có tình hình tài chính tốt nhưng nếu không có sẵn tiền mặt hay khả năng thanh toán các khoản nợ trong ngắn hạn thì  có nhiều khả năng phải thanh toán nợ quá hạn trong qua trình vay. Điều này đồng nghĩa với việc khoản vay có rủi ro tín dụng cao.

Một số loại rủi ro tín dụng hiện nay

Một số rủi ro tín dụng thường gặp hiện nay

Trong quá trình cho vay luôn luôn phát sinh các rủi ro đi kèm với hoạt động kinh doanh khiến các tổ chức tín dụng luôn cảnh giác. Một số trường hợp rủi ro hay gặp như sau:

• Khách hàng không có khả năng tài chính để thanh toán các khoản vay đến hạn, dẫn tới phát sinh nợ quá hạn.
• Tài sản bảo đảm được định giá quá cao, khiến giá trị thực tế thấp hơn giá trị khoản vay.
• Quy trình cho vay có sai sót khiến hồ sơ cho vay không hợp lệ.
• Tài sản thế chấp nằm trong khu vực quy hoạch, tài sản có tranh chấp, tài sản không hợp lệ, hợp pháp, …
• Nhân viên ngân hàng cố tình làm sai quy định để trục lợi, hoặc thông đồng với khách hàng để tìm kiếm lợi ích.
• Bị thất lạc hồ sơ vay, mất tài sản thế chấp trong quá trình lưu trữ.

Như vậy rủi ro tín dụng là một vấn đề luôn hiện hữu trong quá trình cho vay vốn. Việc kiểm soát được rủi ro tín dụng là một nội dung rất quan trong trong quy trình cho vay vốn của bất cứ ngân hàng nào. Các tiêu chí cho vay, điều kiện phê duyệt, điều kiện nhận tài sản, khâu thẩm định khoản vay, định giá tài sản, … xét cho cùng đều hướng tới việc kiểm soát rủi ro tín dụng, để đảm bảo hoạt động cho vay được an toàn. Ngân hàng sẽ cho vay đúng người đúng việc, khi đã cho vay là sẽ thu hồi được vốn. Điều đó giải thích tại sao có nhiều trường hợp rất dễ dàng vay vốn, nhưng cũng nhiều trường hợp rất khó khăn khi tiếp cận tín dụng. Nếu cần thêm thông tin tư vấn và hỗ trợ vay ngân hàng vui lòng liên hệ với Dịch Vụ Vay Vốn Thủ Đô nhé.

►Tìm hiểu thêm: Vay mua nhà thế nào cho phù hợp?